Navtex: de basisprincipes

Voor vaartochten op zee is het essentieel om op de hoogte te zijn van weersvoorspellingen en maritieme veiligheidsberichten. Deze informatie is te ontvangen met een speciale Navtex receiver. In dit blog leggen we uit wat Navtex precies is, wie verantwoordelijk zijn voor de meldingen en hoe deze zijn opgebouwd. Daarnaast gaan we dieper in op Navtex ontvangers.

Wat is Navtex?

Navtex (Navigational Text Messages) is een internationaal radiosysteem voor het automatisch uitzenden van maritieme veiligheidsberichten (MSI: Maritime Safety Information). Denk hierbij aan wind- en stormwaarschuwingen, navigatieberichten en spoedmeldingen. Kuststations (CRS: Coast Radio Station) over de hele wereld verzorgen deze berichten en voorzien schippers van recente gegevens van het vaargebied, met als doel de veiligheid op zee te vergroten.  

Navtex maakt deel uit van het wereldwijde maritieme nood- en veiligheidssysteem (GMDSS: Global Maritime Distress and Safety System); een maritiem communicatiesysteem voor beroeps- en pleziervaart op zee. Het product werd speciaal ontwikkeld zodat schepen op zee goedkoop, eenvoudig en geautomatiseerd o.a. navigatie- en meteowaarschuwingen kunnen ontvangen.

Navtex zenders

De wereldwateren zijn verdeeld in 16 ‘Navarea’s’, ofwel Navigational Area’s, die ieder hun eigen gebied (Navarea) bestrijken. De Navarea’s zijn ook weer onderverdeeld in gebieden (Navtex Area's). Elk zendstation heeft zijn eigen identificatienummer.

Navtex kuststations zenden met een middengolfzender lokale berichten in lokale talen (490 kHZ) en internationale berichten in het Engels (518 kHz). Uitzendfrequentie 518 kHz staat ook wel bekend als internationale Navtex frequentie en 490 kHz wordt ook wel de nationale frequentie genoemd. Deze laatste is voornamelijk bedoeld voor kleine schepen.

Elk Navtex gebied of Navarea heeft één kuststation dat op vaste tijden (eens per 4 uur) routine-berichten van maximaal 10 minuten uitzendt. Urgente berichten worden buiten deze tijden om uitgezonden; in de eerstvolgende beschikbare zenderpauze. Doordat kuststations op verschillende tijdstippen uitzenden, lopen berichten niet door elkaar. Meldingen die van levensbelang zijn (Search And Rescue Berichten) kunnen wel een lopende uitzending onderbreken. Het bereik van de stations is afhankelijk van het zendvermogen en kan oplopen tot ongeveer 500 kilometer.

Navtex ontvangers

Met een Navtex ontvanger kunnen de berichten aan boord worden ontvangen en gedecodeerd. Meldingen worden op (warmtegevoelig) papier en/of op een lcd-scherm weergegeven. De receiver bevat de volgende onderdelen:

• Radio-ontvanger afgesteld op de Navtex frequenties
• Signaalprocessor
• Toetsenbord
• Display en/of een papierrol
• Geheugen
• Antennesysteem

Alle ontvangers hebben de mogelijkheid om bepaalde meldingen aan of uit te schakelen. Navigatiewaarschuwingen, meteorologische waarschuwingen, SAR-meldingen en overige navigatiewaarschuwingen zijn niet uit te schakelen. Daarnaast kan het gebied worden ingesteld waarvan men berichten wil ontvangen.   

Navtex berichten

Een Navtex bericht is volgens een bepaald format opgebouwd. Zo geeft ‘ZCZC’ het begin van het bericht aan. Daarna volgt het identificatienummer van het zendstation en een karakter dat het type bericht beschrijft. Via Navtex worden de volgende type berichten uitgezonden:

• A: navigatiewaarschuwingen
• B: meteorologische waarschuwingen
• C: ijsberichten
• D: SAR-meldingen (opsporing en redding)
• E: weerberichten
• F: loodsdienstmeldingen
• G: AIS-informatie
• H: loran-meldingen
• I: omega-meldingen
• J: satellietnavigatie-meldingen
• K: waarschuwingen voor andere elektronische navigatiesystemen
• L: overige navigatiewaarschuwingen

In elk bericht zit ook een volgnummer zodat Navtex receivers eerder ontvangen uitzendingen niet nogmaals weergeven. Het werkelijke bericht begint met de naam van het kuststation en de datum en tijd waarop het bericht is uitgegeven. ‘NNNN’ geeft het einde van het bericht aan.

Navtex ontvanger kopen?

Ga je binnenkort varen op zee en ben je nog niet in het bezit van een Navtex systeem? Bezoek dan onze online watersportwinkel of megastore in Rotterdam; wij verkopen Navtex antennes, ontvangers, montagebeugels en opbouwbeugels. Kom je er niet helemaal uit? Onze productspecialisten geven graag advies en staan klaar om vragen te beantwoorden (contact).