Walstroom aansluiten op de boot

Accu’s zorgen tijdens het varen voor elektriciteit aan boord. In de haven, aan de kade en op andere openbare ligplaatsen kan je beter gebruikmaken van walstroom zodat je niet aangewezen bent op de energie die in de accu’s is opgeslagen. Een walstroomaansluiting op de boot is dan natuurlijk wel een must. We vertellen welke producten daarvoor nodig zijn, geven installatietips en laten aansluitschema’s zien.

Waarom walstroom gebruiken?

Walstroom is een slimme stroomoplossing voor boten die in de meeste jachthavens beschikbaar is. Door elektriciteit aan wal af te tappen kunnen alle motoren na het aanmeren worden uitgezet. De accu’s worden geladen wanneer er een acculader aan boord is geinstalleerd en je hebt op dat moment geen omvormer nodig voor het aansluiten van eventuele 230V apparatuur. Ook heeft de omgeving minder last van het geluid van draaiende motoren. Bovendien zorgt het gebruik van walstroom voor een schonere lucht omdat de uitstoot van stikstofoxide, fijnstof en CO2 afneemt.

Benodigdheden voor een veilige walstroomaansluiting

De aanleg van walstroom dient goed en bovenal veilig te gebeuren. Elektriciteit kan namelijk zeer gevaarlijke situaties opleveren. Het is aanbevolen om je goed voor te bereiden of een professional in de arm te nemen. Wanneer de walstroom aangesloten is kan je het beste een aardlekschakelaar toepassen en eventueel een zekeringautomaat. Voor een veilige verbinding tussen wal en schip is het ook raadzaam om een scheidingstransformator of galvanische isolator te gebruiken.

Zekering

Bij een walstroomaansluiting bestaat het gevaar dat er overbelasting of kortsluiting optreedt, wat kan leiden tot brand. Een zekering onderbreekt de stroomkring en voorkomt dergelijke gevaren. Als de walstroom in de jachthaven beveiligd is met een 16A zekering, dan moet de zekering aan boord een lagere waarde hebben (bijv. 10A). Zo is de selectiviteit met de netaansluiting gewaarborgd.

Aardlekschakelaar

Een walstroom installatie levert een hoge spanning en dient daarom beveiligd te worden tegen aanrakingsgevaar. Bij een isolatiedefect kunnen de uitwendige metalen delen namelijk onder spanning komen te staan met als mogelijk gevolg elektrocutie. Het is daarom essentieel om aan boord een aardlekschakelaar (ALS) te monteren. Deze treedt automatisch in werking als de lekstroom een vastgestelde waarde overschrijdt en maakt de installatie spanningsloos. In de meeste landen in West-Europa is een aardlekschakelaar voor 230V/50Hz, 16A, 30mA gebruikelijk. Er is ook een gecombineerde zekeringkast met dubbelpolige zekeringautomaat en aardlekschakelaar. 

Scheidingstransformator of galvanische isolator

Een scheidingstrafo, ofwel scheidingstransformator (ST), creëert een galvanische scheiding tussen twee stroomkringen en biedt een veilige verbinding tussen wal en schip. Daarnaast voorkomt het elektrolytische corrosie: het wegvreten van metaal onder invloed van stroom. Deze reactie wordt veroorzaakt door spanningsverschil tussen twee metalen die met elkaar in contact komen in een corrosieve omgeving of in water. Hierbij wordt het minst edelde metaal aangetast. Zeewater is een uitstekende geleider en veroorzaakt sterke corrosie, maar zoet water is ook geleidend. Een scheidingstransformator is een jarenlang beproefd product en wordt voornamelijk in professionele scheepsinstallaties gebruikt. Een galvanische isolator is een compacte, voordelige oplossing om corrosie op boten tegen te gaan.

Victron scheidingstransformators hebben een stille werking en zijn geschikt voor 115 en 230V. Ook zijn ze voorzien van een Softstart wat ervoor zorgt dat de stroom geleidelijk wordt ingeschakeld en de walzekering niet overbelast raakt.

Wat heb ik nog meer nodig voor een walstroom installatie?

Een walstroomaansluiting bestaat ook uit een kabel, stekker en stopcontact.

Walstroomkabel

Met behulp van een walstroomkabel koppel je de boot met het walstroomnet. Walstroomkabels zijn verkrijgbaar in verschillende kleuren, lengtes en materialen en met tal van aansluitingen. Blauwe CEE-stekkers zijn het meest gangbaar, maar gele kabels worden ook veel gebruikt omdat ze goed zichtbaar zijn op de steiger. Verder is een neopreen buitenmantel favoriet bij een groot aantal watersporters. Dit materiaal is namelijk bijzonder duurzaam en soepel, ook onder koude omstandigheden.

Voor een volledig waterdichte bevestiging is een Marinco walstroomkabel goed geschikt. Ook een Ratio walstroomkabel waarborgt een waterdichte en veilige verbinding tussen schip en wal. Houd er wel rekening mee dat bij dit soort merken de aangegoten stekker specifiek is. Aansluitingen van andere merken zijn niet compatibel.

Walstroom stekker

Om gebruik te kunnen maken van elektriciteit van het vasteland heb je de juiste walstroom stekker nodig. Kies een exemplaar dat geschikt is voor de aansluiting op de boot (qua model én maximale belastbaarheid) en kijk naar de stroomsterkte. Daarnaast moet de kabeldikte overeenkomen met de geselecteerde walstroom stekker.   

Walstroom stopcontact

Er zijn diverse walstroom contactdozen verkrijgbaar. Zo kan je kiezen uit een opbouw of inbouw variant en verschillende materialen, zoals (uv-bestendig) kunststof en rvs.

Aansluitschema walstroom

Voor een degelijke en veilige installatie wordt de aardlekschakelaar na het walstroom-aansluitpunt en voor de groepenverdeling aan boord geïnstalleerd. De fase en nuldraad lopen door de schakelaar heen richting het AC-boordnetverdeelpunt. Het geelgroene aardedraad loopt buiten de schakelaar om.

De galvanische isolator wordt gemonteerd via het geelgroene aardedraad en komt tussen de walstroomkast en het boordnet. Bij een scheidingstransformator lopen alle draden (blauw, bruin en geelgroen) via het apparaat zelf.

Bekijk de walstroomaansluiting schema's hieronder:

Omschakelsysteem

Wil je snel en automatisch om kunnen schakelen tussen verschillende AC-energiebronnen (walstroom, generator en alternatieve voeding)? Dit kan met een omschakelsysteem, zoals de Victron Filax.

Onderdelen voor de walstroom installatie kopen?

In onze watersport webwinkel en megastore vind je alles voor het aanleggen van walstroom op de boot. Als er nog onduidelijkheden zijn, kan je altijd contact met ons opnemen of langskomen. We adviseren je graag over een veilige en goede walstroom installatie.