Je boot afmeren, zo doe je dat
Een boot aanleggen is niet altijd even gemakkelijk. Vooral niet bij veel wind, drukke scheepvaart of een sterke stroming. Ook solo afmeren kan knap lastig zijn. Er zijn allerlei tactieken om in verschillende situaties veilig en eenvoudig af te meren. Afhankelijk van de (weers)omstandigheden kun je kiezen voor een bepaalde afmeertechniek. Zo ga je bij tegenwind anders te werk dan bij wind in de rug. Ook de stroming is bepalend voor welke tactiek het best gebruikt kan worden. Dit artikel staat vol met handigheidjes voor het vastleggen van je boot. In het eerste deel vind je een aantal algemene afmeertips en in het tweede deel kun je lezen hoe je zo veilig en eenvoudig mogelijk afmeert in verschillende situaties.
Algemene tips
Hieronder een aantal algemene afmeertips:
- Hang stootwillen op aan de reling van het schip om beschadigingen te voorkomen. De mastworp is de snelste methode voor het bevestigen van de stootwillen. Ook kun je met behulp van deze methode de stootwillen gemakkelijk in hoogte verstellen. Je kunt het best één stootwil voorop, twee op het middenstuk en één vlakbij het achterschip hangen. Voor de zekerheid kun je er ook één voor de voorkant en één voor de achterkant in reserve houden. Dit is handig voor als je onder een grote hoek bij de kant komt. Als je van tevoren niet weet aan welke zijde van de sluis je terechtkomt, bevestig dan aan beide boorden minimaal twee stootwillen.
- Leg de lijnen van tevoren klaar. Doe dit op zo’n manier dat je met slechts één beweging een lus om de bolder kunt leggen.
- Zorg ervoor dat de lijn die het eerst is bevestigd strak blijft staan tot de andere lijnen zijn gelegd. Doe je dit niet, dan drijft de boot af.
Afmeren aan hogerwal
Het kan erg lastig zijn om je boot vast te leggen bij een aflandige wind. De wind blaast namelijk het schip van de steiger af. Je kunt de wind compenseren door extra snelheid te maken en een ruimere hoek te maken. Zorg ook voor voldoende stootwillen bij de boeg.
Afmeren aan hogerwal met een zeilboot
De beste manier om een zeilboot af te meren bij een aflandige wind is om onder een hoek van ongeveer 45 graden naar de kade te varen en vervolgens een voorspring aan te leggen. Daarna geef je voorzichtig gas vooruit, zorg je ervoor dat de voorspring op spanning staat en stuur je het achterschip richting de kade.
Afmeren aan hogerwal met een motorboot
Hoe je het best kunt afmeren met een motorboot is afhankelijk van of je een dubbel- of enkelschroefschip hebt.
- Dubbelschroefschip: bij een schip met dubbele schroeven vaar je met de wind op de kop naar de steiger. Je gebruikt hierbij één motor. Bij gebruik van de buitenste motor wordt de boeg naar de steiger gestuurd, de binnenste motor stuurt van de steiger af.
Staat er een harde wind? Vaar dan recht tegen de wind in naar de steiger. Eenmaal bij de steiger kun je het voorschip bevestigen. Wat de beste manier is om het achterschip vast te leggen is afhankelijk van de windsterkte. Zo vaar je bij een lichte aflandige wind achteruit op de buitenste motor. Bij een matige aflandige wind vaar je ook achteruit op de buitenste motor en geef je korte klappen vooruit met de binnenste motor. Staat er een harde aflandige wind? Vaar dan achteruit op de buitenste motor, geef net als bij een matige aflandige wind korte klappen vooruit met de binnenste motor en stuur vervolgens weg van de steiger.
Als je een grote boot hebt ga je vooruit met de binnenste motor en tegelijkertijd achteruit met de buitenste motor. Zo verminder je de spanning op de kikker voorop.
- Enkelschroefschip: heb je een enkelschroefschip? Dan is de manoeuvre directer. Stuur naar een punt op 1/3 van de ruimte waarin je wilt aanleggen. Kies vervolgens een referentiepunt zodat je kunt controleren of je niet afdrijft bij het naderen van de steiger. Als de boeg ongeveer 1 meter verwijderd is van de steiger, stuur dan van de steiger af en schakel vooruit om het achterschip naar wal te brengen. Zodra het achterschip de wal nadert schakel je in z’n achteruit om de boot te stoppen. Hou de boot langszij door een lijn vanaf de zijkant aan te leggen en bevestig vervolgens de voor- en achtertros.
Afmeren aan lagerwal
Afmeren aan lagerwal met een zeilboot
Als je gaat afmeren bij een aanlandige wind kun je de boot gewoon naar de wal laten driften. Gebruik de motor om te zorgen dat er tijdens het contactmoment geen snelheid meer in het schip zit.
Afmeren aan lagerwal met een motorboot
Ook bij aanleggen aan lagerwal is de aanpak afhankelijk van of je een dubbel- of enkelschroefschip hebt.
- Dubbelschroefschip: leg de boot evenwijdig aan de afmeerplek. Controleer of de boot niet voor- of achteruit gaat door op de wal twee punten in lijn als referentiepunt te kiezen. Gebruik de motoren om de drift onder controle te houden. Stuur vervolgens met de buitenste motor naar binnen en gebruik de binnenste motor voor een zachte landing. Als er een boegschroef aanwezig is kun je deze gebruiken om de hoeveelheid drift richting de steiger te beperken.
- Enkelschroefschip: om de boot evenwijdig langs de steiger te krijgen is het in de meeste gevallen nodig om de boeg van de steiger af in de wind te sturen. Let er ook op dat je met een enkelschroefschip op tijd aan de manoeuvre begint. De vaart wordt namelijk vooruit gebruikt om de aanvoerkoers te behouden.
Afmeren zonder wind en stroom
Als er geen wind of stroom staat, kun je nuttig gebruikmaken van het wieleffect. Bij een boot met een linksdraaiende schroef is het gemakkelijker om aan te leggen over stuurboord dan over bakboord. Bij een rechtsdraaiende schroef is dat natuurlijk precies andersom.
Wil je met stuurboordzijde een schip met een linkse schroef aanleggen, vaar dan rustig en schuin naar de ligplaats toe en haal vervolgens de vaart uit het schip door de motor in zijn achteruit te zetten. Het wieleffect zorgt ervoor dat de boot evenwijdig aan wal komt te liggen.
Als je een boot met een linkse schroef over bakboordzijde wilt vastleggen, vaar je ook eerst rustig en schuin naar de ligplaats toe. Vervolgens breng je de boot evenwijdig aan wal door ongeveer een scheepslengte van te voren hard stuurboord roer te geven. Zet daarna de motor in zijn achteruit om de vaart uit de boot te halen. Omdat het achterschip van wal wordt geduwd, kun je het best eerst de voorlijn uitbrengen en (indien nodig) met stuurboord (naar rechts wijzend) roer nog een klapje vooruit slaan.
Afmeren met wind of stroom mee
Afmeren met wind mee of stroom mee kan lastig zijn. Wil je deze manoeuvre goed uitvoeren dan vaar je eerst langzaam naar de wal en vervolgens stop je de boot op de plek waar de achtertros op de wal moet komen. Draai dan het achterschip naar de wal en bevestig de achtertros. Door de wind/stroom wordt het voorschip vanzelf tegen de wal aangeduwd. Je kunt ook met de motor wat extra gas vooruit geven.
Afmeren met tegenwind of stroom tegen
Bevestig de voortros als eerst zodat de boot niet van zijn plaats kan. Maak vervolgens de achterspring, achtertros en voortros vast.
Solo je boot afmeren
Een boot aan wal leggen kan erg lastig zijn in je eentje. Gelukkig zijn er wel trucs waarmee solo afmeren een stuk gemakkelijker wordt.
- Creëer in je eigen box lijnen in een V-vorm. Door twee lange lijnen in de vorm van een V aan te leggen hou je de boot op z’n plaats. Zo heb je voldoende tijd om de achterlijnen en de stootwillen te bevestigen en om de voorlandvasten te beleggen. Span de lijnen van de meerpalen naar het midden van de boxruimte op de steiger. Om te voorkomen dat je tegen de steiger aanvaart, kun je nog een korte enkele lijn tussen de twee andere lijnen en de steiger spannen. Let er wel op dat je niet teveel spanning op de lijnen zet om beschadigingen aan de boot te voorkomen.
- Maak gebruik van een extra lijn vanaf de middenbolder. Als je solo vaart is de middenbolder een handig hulpmiddel omdat je zo de kracht waarmee je de boot tegen de wind in trekt vergroot.
Wist-je-datje
Wist je dat scheepstermen voor het vastleggen van je boot, zoals ‘afmeren’ en ‘aanmeren’, nog uit de tijd van de Vikingen stammen? In de volksmond wordt afmeren vaak ‘aanmeren’ genoemd. Aanmeren is echter een samenvoeging van ‘aankomen’ en ‘afmeren’ en bestaat dus eigenlijk niet.
Producten kopen voor het afmeren van je boot?
Bij KOK watersport vind je allerlei hulpmiddelen voor het afmeren van je boot. Denk aan stootwillen, kikkers, bolders en bootshaken.