Ankeren, zo doe je dat correct en veilig

Een goede ankerplaats biedt beschutting tegen wind en golfslag, is niet al te diep en heeft een losse bodemstructuur (blubber of zand). Het is raadzaam om niet te dicht bij een (toekomstige) lagerwal voor anker te gaan. Kies bij voorkeur een plaats onder hogerwal waar het niet te diep is, zo lig je goed beschut en hoef je niet al te veel ankerlijn/ankerketting te steken. Een losse bodemstructuur is een belangrijke factor om rekening mee te houden omdat het anker zich goed moet kunnen ingraven. In de meeste Nederlandse binnenwateren is dit echter geen probleem. Op sommige waterkaarten staan ankerplaatsen aangegeven, bijvoorbeeld met een ankersymbool.

Met een isolatielaag aan de binnenzijde van de romp heb je minder last van condens afzetting en andere vormen van vocht. Je kunt hier het best isolatiematten voor gebruiken die geen water opnemen. Zorg ervoor dat er geen lucht tussen de romp en het isolatiemateriaal kan komen, anders krijg je daar last van schimmelvorming.

Wanneer je gaat zoeken naar een geschikte ankerplaats, dien je ook rekening te houden met de hoeveelheid beschikbare ruimte. Zorg voor voldoende zwaairuimte ten opzichte van het land en andere boten.

Zorg ervoor dat de ankerlijn/ankerketting niet te kort is. Als je te weinig touw of ketting steekt, dan graaft het anker zich niet in de grond. Wanneer het anker niet houdt en over de bodem sleept, spreek je van een krabbend anker. Hoe meer lijn/ketting er uitstaat, hoe beter het anker zich in de bodem ingraaft. Bij rustig weer raden we een lengte aan van viermaal de waterdiepte. Bij veel wind en golfslag is het raadzaam om een lengte van vijf à zes keer de waterdiepte aan te houden. Als de weersomstandigheden erg slecht zijn kun je ook een tweede anker voor het hoofdanker leggen, dit wordt ook wel gekat of tandem ankeren genoemd.

Je kunt de waterdiepte bepalen met behulp van een dieptemeter. Veel dieptemeters zijn ook uitgerust met een ankeralarm waarmee je kunt controleren of de boot op zijn plaats blijft liggen.

Het is handig om de ankerlijn/ankerketting om de zoveel meter te markeren, zo weet je hoeveel er uitstaat. Of je genoeg hebt gestoken kun je ook bepalen door simpelweg te kijken naar de uitgevierde lijn/ketting. Als deze nauwelijks helemaal strak komt, is hij lang genoeg. Als de lijn of ketting toch strak komt moet deze een zo klein mogelijke hoek maken met de bodem waarin het scheepsanker zich bevindt. Deze situatie is hieronder afgebeeld:

Als je voor anker gaat op stilstaand water is het raadzaam om een ankerboei te gebruiken. Met behulp van deze boei kun je de plaats van het anker markeren. Daarnaast is het een handig hulpmiddel voor als het anker stevig vastzit; het anker komt makkelijker los als je hem aan de ankerboeilijn omhoog trekt.

We raden af om een ankerboei te gebruiken bij ankeren op getijwater. Door de kenterende stroom zal de boot regelmatig over het anker heen drijven, met als mogelijke gevolg dat de boei klem komt te zitten. Als de stroom dan weer kentert trekt de boot het anker aan de ankerboeilijn los, waardoor het anker krabt (anker is niet ingegraven, maar “kruipt” over de bodem).

Het is belangrijk om de voorwaartse snelheid uit de boot te halen voordat je het scheepsanker laat vallen. Dit doe je door langzaam achteruit te varen. Zodra de boot niet meer vooruit vaart ten opzichte van de bodem kun je het anker uitgooien. Als de voorwaartse snelheid niet uit het schip gehaald wordt, is de kans aanwezig dat je over het anker heen vaart. Dit wil je voorkomen omdat je dan de ankerlijn/ankerketting niet in het zicht hebt en niet kunt afleiden hoe het met het anker gesteld is. Daarnaast kunnen de uitstekende delen van het anker het onderwaterschip beschadigen.

De stand van de ankerlijn/ankerketting vertelt nuttige informatie. Zo weet je dat het anker op de bodem ligt, als de lijn/ketting schuin van de boot is af gaan staan. Daarnaast draait de kop van het schip in de wind op het moment dat het anker zich goed heeft ingegraven. Je kunt de koers ook aflezen van het kompas; een plotselinge koerswijziging is een goed teken.

Er zijn diverse ankerlijnen en ankerkettingen op de markt. Ankerkettingen zijn sterk waardoor je meestal met een kleinere maat kunt volstaan. In plaats van een ankerketting kun je ook kiezen voor een ankerloodlijn; een met lood verzwaarde lijn. Deze is minder efficiënt als een ketting, maar in de meeste gevallen prima bruikbaar. Vergeleken met een ankerketting wordt een ankerloodlijn minder snel vies en zal hij de boot minder snel beschadigen. Baseer de keuze voor een ankerketting/ankerlijn op het type boot en het gewicht van de boot.

In de volgende video wordt een anker manoeuvre gedemonstreerd.

Anker, ankerboei of ander ankergerei, zoals een ankerlier of ankerrol kopen? Bekijk ons assortiment in de webshop of kom langs in de watersportwinkel.