Welke Ronstan katrol moet ik kiezen?
Ronstan staat bekend om zijn ruime assortiment aan blokken en katrollen voor zeilboten. Voor elk schip en gebruiksdoel is een passende oplossing verkrijgbaar. Veel keus kan moeilijk zijn en daarom helpen wij je graag op weg. Met behulp van de informatie in dit blog selecteer jij eenvoudig de juiste Ronstan katrol.
Ronstan, een begrip in de zeilwereld
Ronstan is een van de belangrijkste spelers in de wereldwijde maritieme industrie. Het van oorsprong Australische merk is gespecialiseerd in het produceren van kwalitatief hoogwaardige hardware en zet zich in voor de promotie van de zeilsport. De uitdaging om producten te ontwikkelen die aan de hoogste eisen voldoen, heeft geleid tot vele technische doorbraken. Ronstan kenmerkt zich door innovatief denken, grondige praktijktesten en een assortiment dat voldoet aan de behoeften van zowel wedstrijdzeilers als tourzeilers.
Assortiment
Ronstan blokken zijn ingedeeld in verschillende productlijnen. Hieronder beschrijven we de verschillen van de series die wij in ons assortiment hebben.
Ronstan Core
Ronstan Core katrollen combineren prestatie en functionaliteit en zijn daardoor goed geschikt voor grotere zeiljachten en racetoepassingen. De blokwangen zijn vervaardigd van de hoogste kwaliteit aluminium voor maximale sterkte. Daarnaast is weinig materiaal gebruikt om het gewicht zo laag mogelijk te houden. Samen met de rvs-sluitingen zijn deze blokken zeer solide. Daarnaast zijn Ronstan Core katrollen voorzien van een unieke combinatie van kogellagering en glijlagering; bij weinig kracht draait de schijf op zijn soepele kogellagering en bij hoge belastingen neemt de glijlager de krachten over. Dit wordt het ‘dual stage bearing system’, ofwel dubbele lagering genoemd. Door deze automatische overschakeling worden de kogels ontlast, wat de breeksterkte verhoogt. Bovendien zijn Ronstan Core blokken voorzien van een hoog gepolijste bus waardoor ze minimale weerstand bieden bij hogere krachten.
Verschil kogellagering en glijlagering
Katrollen en blokken zijn beschikbaar in twee typen: met kogellagering (ofwel gelagerd) en met glijlagering (ofwel ongelagerd). Het verschil zit hem vooral in de weerstand van de schijf, maar ook in de werk- en breekbelastingen.
Kogelgelagerde blokken zijn voorzien van kogels tussen de as en de schijf, welke voor een goede rotatie met minimale wrijving zorgen. Door het kleine raakoppervlak tussen de bal en de schijf kunnen deze katrollen een beperkte kracht verplaatsen. Ze worden voornamelijk gebruikt voor situaties waarin de belastingen gematigd en dynamisch zijn. Glijgelagerde blokken zijn over het algemeen sterker omdat het te belasten oppervlak veel groter is.
Glijlager blokken zijn in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar. Eenvoudige varianten hebben een nylon schijf met daar doorheen een as. ‘Luxere’ blokken zijn uitgerust met een nylon schijf met daarin een rvs of bronzen bus. In deze bus zit de uiteindelijke as. Deze constructie zorgt voor een beter glij-oppervlak en dus voor minder weerstand.
Ronstan Orbit
De Ronstan Orbit-serie is ontwikkeld om te voldoen aan de eisen van de steeds professioneler wordende zeiler en beschikt over de hoogste sterkte-gewichtsverhouding. De katrollen zijn net als de Core blokken voorzien van een dubbele lagering. Door de Torlon-kogellagers zijn zijhouderplaten overbodig, wat het gewicht vermindert en zorgt voor een breder raakoppervlak. Daarnaast bevatten de blokken nagenoeg geen stalen onderdelen, wat bijdraagt aan het lichte gewicht. Ze zijn van duurzaam kunststof geproduceerd dat tot tien keer zo sterk is als staal. Dit zie je terug in de breeksterktes. Bovendien is het wrijvingsverlies minimaal, vooral bij hoge belastingen.
Kogeltypes
Kogelgelagerde blokken of katrollen kunnen zijn voorzien van Delrin, Torlon of rvs kogels. Delrin kogels zijn goedkoop, over het algemeen wit of zwart van kleur en prima voor lagere krachten. Bij grotere blokken, zoals de katrollen uit de Ronstan Orbit-serie, worden Torlon kogels gebruikt. Deze zijn bruin/groen van kleur. Bij de kleinste gelagerde blokken worden juist rvs-ballen gebruikt omdat deze beter werken in kleine diameters. Worden de katrollen groter, dan zien we ook wel Torlon staafjes als lagering in plaats van ballen. Deze hebben een groter raakoppervlak met de schijf, wat ze oersterk maakt met een minimale weerstand.
Ronstan Utility
Ronstan Utility blokken zijn geschikt voor allround oplossingen en ideaal voor de recreatieve zeiler. De Serie 15 blokken zijn sterk en eenvoudig. Ze zijn voorzien van rvs-kogellagers die zorgen voor minimale weerstand en een uitzonderlijke hoge werkbelasting. De 40mm en 50mm blokken hebben een witte Acetal schijf en zijn voorzien van een glij-lagering. De katrollen hebben een lange levensduur en vrijwel geen onderhoud nodig.
Werkbelasting en breeksterkte
Bij het selecteren van een katrol of blok is het belangrijk om rekening te houden met de werkbelasting en breeksterkte. De breeksterkte is de kracht waarbij het blok daadwerkelijk kapotgaat. De werkbelasting is de kracht waarbij het blok kan vervormen en niet meer terugbuigt. De werkbelastingen zijn het allerbelangrijkst, deze krachten mogen eigenlijk niet overschreden worden. De verhouding tussen werk- en breekbelastingen is ongeveer 1:2, maar kan per blok verschillen.
Hoeveel kracht komt er op mijn blok?
De kracht die nodig is om de last te hijsen, is erg complex om te berekenen. Je moet rekening houden met het gewicht van de boot, oppervlaktes van de zeilen, de oprichtende momenten van de romp en ook met gebruikte materialen van de vallen of zeilen. Rekvrije vallen en zeilen zorgen voor grotere schokbelastingen op de lijnen.
Een hulpmiddel is kijken naar bijvoorbeeld de gebruikte valstopper. Bij 500kg zal een Spinlock XAS valstopper al gaan slippen, en bij 1000KG zal de Spinlock XTS stopper gaan slippen.
Bij 30 voeters zal de valspanning dan niet veel hoger zijn dan 500kg en bij 40 voeters houdt het wel op bij zo’n 1000 kg.
Lijndiameter en schijfgrootte
Katrollen presteren over het algemeen verschillend bij diverse touwdiameters. Hoe kleiner de diameter van het touw, hoe efficiënter het touw over de katrol glijdt. Daarnaast zal een grote schijf in de katrol soepeler lopen dan een kleine. Wij raden een schijfdiameter van vijf tot achter keer de lijndikte aan.
Hoeveelheid schijven
Ronstan blokken en katrollen zijn verkrijgbaar met één, twee en drie schijven. Afhankelijk van de overbrenging en het aantal vertragingen kom je tot een keuze. Zo wordt er bijvoorbeeld voor een grootschoot-systeem vaak gebruik gemaakt van twee vioolblokken (vertraging 4:1) of twee 3-schijfs-blokken (vertraging 6:1).
Overige aandachtspunten
Bij het selecteren van de juiste katrol zijn er nog andere eigenschappen waarop je moet letten, zoals de bevestiging van het blok. Zo zijn er blokken met een wartelsluiting die meedraait zodat er minder spanning op komt. Er zijn ook blokken met een ‘loop’, dit betreft een sterke lus van Dyneema. Een loop is minder gehorig aan boord dan een rvs-sluiting en werkt goed in combinatie met een trimlijn. De wat kleinere blokken zijn meestal voorzien van een rvs-beugel die je vervolgens zelf kunt voorzien van de gewenste sluiting, zoals een harpsluiting. Wanneer je een vertraging maakt zul je ergens met de lijn moeten beginnen bij een ‘hondsvot’, afgekort; HV.
Er zijn ook vioolblokken en stand-up oplossingen beschikbaar voor een eenvoudige vertraging (voor bijvoorbeeld grootschoot op een klein schip of voor een trimlijn). Een stand-up blok wordt met een beugel bevestigd op de vloer en omhoog gehouden door een veer.
Ronstan katrol kopen?
We hopen dat de informatie in dit blog het keuzeproces vergemakkelijkt. Heb je aanvullend advies nodig? Geen enkel probleem! Neem contact met ons op en we helpen je graag met het selecteren van de juiste Ronstan katrollen en blokken. Langskomen in onze watersportwinkel in Rotterdam kan natuurlijk ook.
